از زمانی که انسان ها به شکل یک تشکل دور هم جمع شدند نیاز به شناخت یکدیگر پیدا کردند، این شناخت شامل تیپ های شخصیتی گوناگون نیز می شود. دسته بندی اینیاگرام یکی از چند دسته بندی متعددی است که دربرگیرنده ابعاد مختلفی مانند روانشناسی، جامعه شناسی، فلسفه، هندسه و ریاضیات شخصیت است. اینیاگرام از دو بخش: اینیا به معنی عدد ۹ در زبان یونانی و گراموس که به معنای شکل هندسی است، تشکیل شده است و تیپ های شخصیتی نه گانه را دربرمی گیرد، این تیپ های نه گانه حاصل تحقیقات و بررسی های متعدد است.
به طور مختصر می توان گفت اینیاگرام در وهله اول به سه بخش تقسیم می شود و ارتباطی که از نظر هندسی میان تیپ های شخصیتی وجود دارد پیچیده است به عنوان مثال تفسیر ازدواج یک خانم با تیپ شخصیتی غالب ۳ با یک مرد با تیپ شخصیتی غالب ۸ بسیار پیچیده است اما در این مقاله به تشریحی کوتاهی از ویژگی های هر تیپ شخصیتی خواهیم پرداخت.
ویژگی های تیپ های اینیاگرام
در این بخش درباره ویژگی های تیپ های اینیاگرام توضیح داده می شود:
کمالگرا
- این افراد کمال طلب بوده و همیشه به دنبال بهترین ها هستند.
- آن ها همه چیز را با دید آرمان گرایانه می بینند و نتایج محتمل برای تحقق این آرمان ها را در نظر نمی گیرند.
- این افراد منتقدانی سرسخت و غیرقابل انعطاف در رابطه با خودشان و دیگران هستند.
- گاهی اوقات رفتارهای عصبی و غیرمنطقی از خود بروز می دهند که از منظر خودشان منطقی است زیرا آن ها با وجود نقص در کارها عصبی می شوند.
کمک رسان
- این افراد مدام به دنبال کمک رسانی به دیگران هستند و مانند یک نجات غریق عمل می کنند.
- به واسطه اینکه فضای ذهنی این افراد دائم معطوف به کمک رسانی به دیگران است، خودشان را از یاد می برند و نادیده می گیرند تا به سایرین رسیدگی کنند و این از خودگذشتگی برای آن ها توقع ایجاد می کند.
- این افراد در مراحل حاد نه تنها خودشان بلکه آسایش و رفاه اعضای خانواده خود را قربانی رفاه دیگران می کنند.
- معمولا از افراد دارای این تیپ شخصیتی هنگام بروز خطر یا ایجاد منافع برای افراد تیپ ۸ استفاده می شود.
پیشنهاد مطالعه: طرحواره ها
موفقیت طلب
- این افراد همواره به دنبال موفقیت و بهترین ها هستند البته تفاوت های ظریفی با تیپ یک یعنی کمال گراها دارند. در تیپ یک فرد بر روی خواست های خود کمال طلبی می کند اما در تیپ ۳ فرد به واسطه داشتن دوران کودکی سخت و والدین سختگیر به خواسته های دیگران و جامعه توجه می کنند.
- این افراد از نظر فکری استثمار می شوند و در جهت خواسته های جامعه به کار گرفته می شوند.
- آنها مدام به این فکر می کنند که چه کارهایی انجام دهند تا موفق به نظر برسند و مورد تایید قرار بگیرند.
درون گرا
- این افراد اغلب اوقات تنهایی را ترجیح می دهند و دوست دارند کارهایشان را به صورت انفرادی انجام دهند و در فضای ذهن خود غوطه ور باشند. این تیپ شخصیتی در مقابل تیپ ۲ قرار می گیرد.
- مسائل عاطفی برای این افراد اهمیت زیادی دارد و اگر کاری از نظر عاطفی با آن ها همسو نباشند، آن کار را کنار می گذارند.
- اگر خلوت گزینی این افراد از حد معمول بیشتر شود به سمت افسردگی گرایش پیدا می کنند و شاید دست به خودکشی نیز بزنند.
- در حالت معمول خلاقیت زیادی دارند.
مشاهده گر
- این تیپ شخصیتی ساکت ترین و کم سروصدا ترین تیپ شخصیتی است.
- رفتارشان فکورانه است و نمی توان به راحتی عواطف آن ها را تحریک کرد.
- درون گرا هستند اما تفاوت شان با تیپ ۴ این است که افراد تیپ ۴ منزوی، گوشه گیر و اجتنابی نیستند اما افراد تیپ ۵ نوعی شخصیت اجتنابی و گوشه گیر دارند.
- اکثر فلاسفه و اندیشمندان مانند نیچه دارای این تیپ شخصیتی هستند زیرا به سبب نوعی زندگی ای که بر می گزینند فرصت تفکر و تعمق بیشتری دارند.
- در همه زمینه ها به بررسی و تحقیق می پردازند به همین دلیل جلب توجه این افراد برای ازدواج کاری دشوار است.
- برخی از کارهایشان را به تاخیر می اندازند زیرا می خواهند تمام جنبه های آن را بسنجند.
وفادار
- علی رغم قدرت و مراتب بالا همواره به دنبال تکیه گاهی مانند یک فرد، باور یا مکتب هستند تا به آن تکیه کرده و نسبت به آن وفا داری پیشه کنند.
- این افراد دیر اعتماد می کنند اما اگر اعتماد کنند تمام و کمال وفادار خواهند بود حتی اگر به ضررشان باشد.
پیشنهاد مطالعه: ویژگی های شخصیتی
ماجراجو
- این تیپ شخصیتی لذت طلب و خوش گذران هستند و مدام به دنبال هیجان خواهی می روند.
- در حالت عادی این افراد تلاش می کنند از تمام شرایط پیش آمده حداکثر استفاده و لذت را ببرند.
- این افراد فراغت بال دارند و سعی می کنند انتخاب هایی با فواید بالا داشته باشند تا دستشان باز باشد برای مثال اتومبیل شاسی بلند می خرند تا علاوه بر آپشن های اتومبیل های سواری از آپشن های اتومبیل های آفرود نیز استفاده کنند.
- در موارد بیمارگونه این افراد تنوع طلب و سطحی می شوند که بی مهابا دست به هر کاری می زنند مانند طلاق، خیانت یا اعتیاد
- این افراد خواهان آزادی انتخاب هستند و نمی توان آن ها را مجبور به انجام کاری کرد که تمایلی به انجام آن ندارند.
رهبر یا قدرت طلب
- این افراد در اکثر زمینه ها پرقدرت عمل کرده و وظایف خود را تمام و کمال انجام می دهند.
- مدیریت جزو جدا نشدنی رفتار این افراد بود و رفتارشان مدبرانه است.
- این افراد در حرکات جمعی به صورت خودکار مدیریت امور را برعهده گرفته و جمع را هدایت می کنند دیگران را با منطق و برهان مجاب می کنند تا از آن ها پیروی کنند.
- در طیف حاد و منفی این افراد به سمت کنترل گری و سلطه گری سوق پیدا می کنند.
- در موارد مثبت این افراد انرژی جمع را در یک جهت جمع کرده و از هرز رفتن منابع جلوگیری می کنند.
پیشنهاد مطالعه: جسارت
میانجی
- افراد دارای این تیپ شخصیتی مدام در تلاش هستند تا آرامش و صلح را در میان جمع برقرار کنند.
- تلاش می کنند جمع را آرام نگه دارند تا چیزی جو را متشنج نکند.
- این افراد ظاهری آرام و ملیح داشتند و دوستدار و خواهان آرامش هستند.
- در طیف منفی سعی می کنند از موضع خود کناره گیری کرده و منافع خود را نادیده بگیرند این ویژگی در دراز مدت آن ها را آزار داده و موجب اهمال کاری در آن ها می گردد.
- این افراد به دلیل اینکه مدام سعی در فدا کردن خود داشته اند ذهن و روان شان همسو نیستند و مدام در جدال درونی سر می برند.
- به سبب نادیده گرفتن خود به مرور دچار سرخوردگی و بی نشاطی می شوند.
- برای جلوگیری از ایجاد تنش، کارهای درجه چندم را به کارهای دارای الویت ترجیح می دهند.
هریک از این تیپ های شخصیتی دارای ابعاد مثبت و منفی هستند که در موارد مثبت کمک کننده و در موارد منفی آسیب زننده هستند اما با مدیریت صحیح و شناخت کامل آن ها می توان از ابعاد مثبت آن ها استفاده کرد از طرفی این تیپ های شخصیتی به صورت نسبی در افراد وجود دارند اما یکی از آن ها در فرد برجسته تر می باشد بنابراین نمی توان تنها از طریق این تیپ شناسی به شناخت جامعی از انسان ها رسید.